Hukuk (Özet) : Hukuk, her şeyden önce bir düzen demektir. Lakin hukukun öngördüğü düzen, çalışarak gerçekleeğlenceli bir düzen bileğildir. Hukuk, toplum içinde insanoğluın cidden elbette davrandıklarını bileğil, elbette davranmaları icap ettiğini gösterir. Hukuk, kendisine uyulmak ve uygulanmak bağırsakin vardır. Adalet değeri dolayısıyla, insanoğlu arası ilişkileri bir düzene bırakmak, maşerî ömürın gerçekleşmesini tedarik etmek gerek. İnsanlara, “Bana uy; Beni gerçekleştir” buyruğu ile seslenir. Hukuk düzeni, doğduğu andan itibaren ferdin muhalifsına kabul edilmesi ve uyulması müstelzim, kesinlikle yakın kurallar olarak çıkar. İnsan, özgür bir varlıktır ve iradesini hukukun buyrukları doğrultusunda kullanabileceği kabil, onlara aykırı bir yönde bile kullanabilir. Bu nedenle toplum içinde insanoğluın tutum ve davranışlarının tüze kurallarına uymaması, her bugün mümkündür. “İşte tüze, kişioğlu davranışlarını bileğerlendiren, çıkar çatışmalarına çözüm getiren kurallardan, normlardan meydana mevrut bir cümle, bir bütündür.” İnsan-kişioğlu, kişioğlu-natür ilişkilerinin insanlığın şerik çıkarı ve huzuru bağırsakin evrensel ilkelerle güvence şeşna alınmasıdır. Hukuk, adamlık seviyesi bağırsakin göstergedir. Hukukun temeli, kaynağı üzerine birşunca düşünce ortaya atılmıştır. Bunlar kaynağı: tanrı, klas çıkarları, toplum sözleşmesi, natür ve insanoğlu olarak belirten fikirlerdir. Hukuk Nedir Hukuk, toplumun umumi menfaatini veya fertlerin ve toplumun şerik iyiliğini tedarik etmek için konulan ve bütün gücüyle desteklenen kaide, kazanç ve kanunların bütünüdür. Henüz geniş bir teşhismıyla tüze, adalete yönelmiş maşerî evetşama düzenidir. Hukuk Sözcük Medlulı Hukuk kelimesi Arapça “kazanç” kökünden hasılat ve kazanç kelimesinin çoğcelil olarak bilinmektedir (galat-ı meşhur). Zenciçda “kazanç” kelimesinin çoğcelil “beddua’kak”tır. Türk Gönül Kurumu’na bakılırsa tüze kelimesi, “Toplumu düzenleyen ve devletin yaptırım gücünü belirleyen yasaların bütünüdür”. Bunun haricinde hukukun “haklar” manaı da vardır. Mecazi anlamda ise, ahbaplık, ülfet manaında da kullanılır. Yöntem Medlulı Hukuk dönemden döneme değişmiş olduğu bağırsakin hala doyurucu bir teşhism binalamamıştır. Kant “Hukukçular hala hukukun teşhismını aramaktadırlar” der. Günümüzde en çok kabul edilen teşhismı ise: “Sınırlı bir zamanda muayyen bir toplumdaki ilişkileri düzenleyen ve uyulması mevki zoruna (müeyyide) ilgilanmış kurallar bütünüdür.” Ilmî bir disiplin olarak tüze, kendi içinde taban olarak ikiye ayrılır. Umumi olarak hukukun zevat arası ilişkileri mevzu kayran kısmına Özel Hukuk, zevat ile mevki veya devleti oluşturan kurumlar arası ilişkileri düzenleyen kısmına ise Bütün Hukuku adı verilir. Bu kocaoğlanrım roma hukukundan kalma bir ayrımdır (ius privatum-ius publicum). çağdaş Hukuk, Ticaret Hukuku ve Devletler Özel Hukuku özel hukukun, buna cevap Temel Hukuku, Ceza Hukuku ve İdare Hukuku bütün hukukunun saksılıca alt dallarıdır. Hukuk Kuralları ve Özellikleri Hukuku özge toplumu düzenleyici kurallar olan örf ve adetler, gelenekler ve dinlerden kocaoğlanran özellik mevki tarafından güvenceye alınmış ve cebri yaptırımlara sahip olmasıdır. Hukuk kuralları kişioğlu davranışlarını düzenler ve bulunduğu toplumun eder kazalarını taşır. Soyutluk ve genellik özelliği yardımıyla benzeşim nitelikteki bütün durumlarda uygulanması sağlanır. Yapmış oldurım (Müeyyide) Hukuk kayranında yaptırım bütün gücü ile uygulanır. Hukuka uymayı zorlama, uymayanları cezalandırma ve uyulmadığı durumlardaki zararları en aza indirmek bağırsakin kullanılır. Hukuk düzenini sağlamayı ve korumayı amaçlayan yaptırımlar gene tüze düzeninin öngördüğü şekilde alegori getirilir. Maddi ve içsel yaptırımlar olarak ikiye ayrılır. Maddi yaptırımlar hukuka aykırı durumlarda uygulanırken içsel yaptırımlar bu durumları engellemek bağırsakin kullanılır. Ceza hukukunda ölüm, hapis ve mangiz cezaları; kanunuesasi hukukunda siyasetten men, vurgun kapatma; vergi hukukunda vergi ve kaçakçılık cezaları kabil farklı tüze dallarında farklı yaptırımlar vardır. Hukukun Dayanağı Hukukun dayanağı ile müntesip çeşitli dönemlerde kuramlar üretilmiştir. Bunları sıralamamız icabında; şuuri bir irade olarak gören kuramlar, irade dışı olarak gören kuramlar ve pozitivist kuramlar. Bu kuramların kimilar felsefik bileğil ortaya konduğu dönemin problemlerını çözmek veya siyasi fikirleri tüze biliminde dile getirme ihtiyacından ortaya çıkmıştır. İdesi ve ideali doğruluk olan tüze, umumi olarak şu şekilde teşhismlanabilir: “Hukuk, adalete yönelmiş maşerî bir evetşama düzenidir.” Bu teşhismdan, hukukun üç ayrı fonksiyonu alegori getirdiğini görmekteyiz. Bu fonksiyonlar düzen, ameliye yarar ve adalettir. Hukukun Toplumdaki Fonksiyonları 1. Düzen Fonksiyonu Hukukun bu fonksiyonu ile anlatılmak istenen, hukukun maşerî ömürı düzenleyip insanoğluın amerikan barış ve asayiş içinde bir arada evetşamalarını sağlamaktır. 2. Kılgın Yarar (Toplumsal İhtiyaçların Huzurlanması) Hukukun ameliye amacını, maşerî gerçeklik belirler. Hukuk bu fonksiyonu ile toplum içinde canlı insanoğluın, birbirleri ile hazırlamak zorunda oldukları ilişkilerini ve biyolojik, psikolojik bir varlık olarak insanoğlunun binasından kaynaklanan gereksinimlerinı muhaliflamaya çalışır. Hukuk bu fonksiyonu ile tevellüt, evlenme, ölüm vb. önemli biyolojik vakaları da çeşitli hükümlerle düzenler. Hiçbir tüze düzeni ömürın taban gerçeklerini görmezden gelemez. Hukuk düzeni, insanoğlunun doğal binasına ve bundan gelecek mevrut gereksinimlerine yaraşıklı olmak zorundadır. Hukuk önemli ölçübile, ekonomik gerçeklere bile bağlıdır; ekonomik ihtiyaçlara uymalı ve onları muhaliflamalıdır. 3. Adalet Hukuk bu fonksiyonu ile muayyen bir düzenleme şeşna aldığı sosyal gereksinimlerı, özü salt bir denklik düşüncesi olan doğruluk ölçüsüne vurarak asıl kimliğini kazanır. Hukukun idesi ve ideali adalettir. En kısaca teşhismıyla doğruluk, “bir denklik düşüncesi”dir. “Adalet, nesnel (objektif) ve öznel (sübjektif) olmak üzere iki farklı anlamda kullanılır. Adalet aslında ahlâki bir kavramdır; Bu kapsamda, fazilet, fazilet manaında şahsi bir özelliği deyimler. şahsiyet her bugün haklı olana yönelir, her insana kendine düşeni görmek uğrunda sabah akşam ve bileğmeselemez bir çaba gösterir. İşte bu tutum ve çabayı gösteren doğruluk, özne (süje) ile müntesip oluşundan ötürü öznel (sübjektif) doğruluk olarak nitelenir. Bir fazilet olan öznel adaletin haricinde ve ondan önce nesnel (objektif) bir doğruluk kavramı vardır. Nesnel doğruluk, kişinin bir özelliğini bileğil, kişilerin konkre durumlarda gerçekleştireceği ilişik biçiminin bir özelliğini deyimler. İşte tüze kayranında hukuki eder olarak söz konusu olan doğruluk bile, bu nesnel anlamda adalettir. Çünkü tüze, insanoğlu arası ilişkileri biçimlendiren, onlara görünür ve alacaklanabilir bir düzen veren, bu amaca yönelen normlar bütünüdür.” Sosyete bağırsakindeki davranış ve ilişkilerin bileğerlendirilmelerini bağırsakaziz kurallar bütünü olarak tüze, bu bileğerlendirmelerde doğruluk ölçüsünü kullandığı ve istismar etmek durumunda bulunmuş olduğuna bakılırsa, adaletin böylecene, hukukun da bir bileğerlendirilme ölçüsü olacağı doğaldır. Hukuk normlarında doğruluk acaba ne ölçübile yansıtılmıştır ? Bulunan tüze ne denli adaletlidir ? İşte burada kanun üstü doğruluk kavramı ortaya çıkmaktadır. Bu, bütün tüze sistemine ve sistemlerine egemen bulunan, nesnel ve salt bir eder niteliğindeki adalettir. Hukuk bir toplum düzenini bağırsakerir. Hukukun varlık nedeni bile adalettir; lazım bulunan düzeni bakmak, gerekse onu bileğmeseletirmeyi meşrulaştırmak bağırsakin her bugün adalete saksıvurulur. Nesnel ve kanun üstü doğruluk hukukta muhalifmıza oturmuş tüze düzenlerinin asli örneği, olması müstelzim tüze manaında tüze idesi olarak çıkar. Bu niteliği ile doğruluk, bulunan tüze düzenlerinin kendisine yaraşıklı olup olmadığı açısından bir eder ve istimara ölçüsü olur. Gene bu özelliği ile doğruluk, aynı zamanda hukukun idealidir. Hukukun gerçekleştirmek amacını güttüğü şey adalettir. Birbirleri ile pozitif ve zararlı muhaliflıklı ilişkilerde bulunan bu üç fonksiyon muvazene içinde olduklarında, adil bir tüze düzeninin gerçekleşmesi sağlanır. Olağan olarak bütün tüze normları bu üç fonksiyonu da kapsar. Sonuç olarak tüze, hem adaleti gerçekleştirecek, hem maşerî evetşama uyacak, hem bile bu maşerî ömürın amerikan barış içinde sürebilmesi bağırsakin bir düzen görünümünü sağlamaya çalışacaktır.